Phân tích bài thơ Nhàn (Nguyễn Bỉnh Khiêm) - Môn Ngữ văn - Lớp 10

Trong công tác Ngữ văn lớp 10, cạnh bên những sáng sủa tác thể hiện nay khí thế hào hùng, quật cường thì còn tồn tại những bài xích thơ thể hiện nay nhân lối sống cao đẹp nhất của những ngôi nhà Nho xưa, nhập bại liệt có Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Ở nội dung bài viết này, tất cả chúng ta tiếp tục nằm trong Thầy Phạm Hữu Cường (giáo viên môn Ngữ văn bên trên Hệ thống Giáo dục đào tạo HOCMAI) lên đường phân tách bài xích thơ Bài thơ Nhàn.

Bạn đang xem: Phân tích bài thơ Nhàn (Nguyễn Bỉnh Khiêm) Môn Ngữ văn Lớp 10

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

a. Con người, cuộc đời

Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585), hiệu là Bạch Vân cư sĩ quê quán ở làng mạc Trung An, thị trấn Vĩnh Lại, phủ Hạ Hồng, trấn Thành Phố Hải Dương (nay nằm trong thị trấn Vĩnh chỉ, Hải Phòng)
Ông đỗ Trạng nguyên vẹn (1535) thực hiện quan tiền bên dưới triều Mạc. Sau bại liệt cáo quan tiền về ở ẩn, thực hiện nghề nghiệp dạy dỗ học tập.
Ông là người dân có học tập vấn uyên rạm, tài giỏi đoán toan sau này, tính cách trực tiếp thắn chính trực, được tôn vinh là “Tuyết giang phu tử” (Người thầy sông tuyết)
Ông được phong tước đoạt Trình Tuyến hầu, Trình Quốc công (Trạng Trình)

b. Sự nghiệp văn học

Tác phẩm chính:

* Thơ chữ Hán: Bạch Vân am ganh đua tập luyện (gồm 700 bài)

* Thơ chữ Nôm: Bạch Vân quốc ngữ ganh đua tập luyện (gồm 170 bài)

Nội dung: Mang đậm màu triết lí, giáo huấn, mệnh danh chí của kẻ sĩ, thú thanh thư thả, bên cạnh đó phê phán những điều xấu xí nhập xã hội.

Hoàn cảnh sáng sủa tác: Bài thơ được sáng sủa tác Khi Nguyễn Bỉnh Khiêm cáo quan tiền về ở ẩn.
Ví trí: Tác phẩm “Nhàn” bài xích thơ Nôm loại 43 nằm trong quyển “Bạch Vân quốc ngữ thi”.
Thể loại: Thơ Nôm Đường luật
Bố viên (2 phần)

Phần 1 (câu 1-2, 5-6): Vẻ đẹp nhất cuộc sống thường ngày của Nguyễn Bỉnh Khiêm

Phần 2 (câu 3-4, 7-8): Vẻ đẹp nhất nhân cơ hội của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Nhan đề

– “Nhàn” là một trong vấn đề rộng lớn trong mỗi sáng sủa tác nghệ thuật và thẩm mỹ của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

– “Nhàn” : rảnh rỗi, nhàn nhã, thân mật thư thả và tâm nhàn

– Nguyễn Bỉnh Khiêm quan tiền niệm: “Nhàn” là cuộc sống thường ngày hòa phù hợp với bất ngờ, không đồng ý lợi danh, lưu giữ cốt cơ hội thanh cao

II. Đọc hiểu văn bản

1. Vẻ đẹp nhất cuộc sống thường ngày nhàn

a. Vẻ đẹp nhất cuộc sống thường ngày lao động

Hai câu 1 và 2

“Một mai/một cuốc/một cần thiết câu

Thơ thẩn dầu ai/ mừng thú nào”

Số kể từ “một” điệp lại 3 lần
Liệt kê những công cụ lao động: “mai”, “cuốc”, “cần câu” là những đồ dùng thân thuộc của những người dân lao động

=> Đếm duyệt công cụ làm việc trước lúc thực hiện này đó là công cụ làm việc mộc mạc ở trong phòng nông => Nhu cầu việc làm giản đơn

=> Tất cả đang được sẵn sàng sẵn sàng, chu đáo => Con người đang được sẵn sàng chu đáo nhằm phi vào cuộc sống thường ngày làm việc với tư thế khoan thai, thanh thản

=> Hình hình ảnh “lão nông tri điền” thân mật vùng thôn quê với cuộc sống thường ngày hóa học phác hoạ, sơ khai, mộc mạc, thuần phác, mừng thú điền viên => cơ hội lựa lựa chọn thú “nhàn” cao quý ở trong phòng thơ

Nhịp 2/2/3 khêu gợi nhịp độ thường xuyên, từ tốn, của cuộc sống thường ngày và tình trạng khoan thai, thư giãn của anh hùng trữ tình
Từ láy “Thơ thẩn” khêu gợi dáng vóc loài người khoan thai, chậm rì rì rãi, thung dung, nhàn nhã, thanh thản
“dầu ai mừng thú nào” ngầm đối chiếu bản thân với những người đời. Dẫu ai mừng thú nào là không giống, riêng rẽ tao vẫn mừng với cuộc sống thường ngày thuần phác điểm thôn quê.

=> sự kiên toan với lối sinh sống đang được lựa lựa chọn, ko bận tâm với chạy đua danh lợi

Hai câu thơ đầu toát lên cái khoan thai, tự động bên trên của một loài người đang được thả mình nhập vùng cây cối, điền viên; tư thế khoan thai thư thả hạ; tâm lý tự do, nhẹ nhõm nhàng; được sinh sống theo nguyện vọng của mình

=> Triết lý sinh sống nhàn: Tự bởi lựa chọn lựa cách sinh sống, Cống hiến và làm việc cho chủ yếu mình

b. Vẻ đẹp nhất cuộc sống thường ngày sinh hoạt

Hai câu 5 và 6

“Thu ăn măng trúc nhộn nhịp ăn giá
Xuân tắm hồ nước sen hạ tắm ao.”

Thức ăn: “thu ăn măng trúc” “đông ăn giá” => thanh đạm, dân dã, dễ dàng tìm
Sinh hoạt “xuân tắm hồ nước sen” “hạ tắm ao” => thuần phác, thanh cao

=> Cuộc sinh sống đạm bac, dân giã, mùa nào là thức ấy, thả mình với thiên nhiên

Xem thêm: Mách bạn cách phối đồ với giày Vans nữ cực chất như Fashionista

Thời lừa lọc tư mùa: xuân, hạ, thu, nhộn nhịp thể hiện nay sự dữ thế chủ động của loài người trước thời hạn và xác định sự tự do, dễ chịu và thoải mái của loài người nhập môi trường xung quanh vạn vật thiên nhiên.
Cách ngắt nhịp 4/3; lối liệt kê xen kẹt, dùng đái đối => lối sinh sống thanh đạm tuy nhiên thanh cao => cuộc sống thường ngày thuần phác như 1 lão nông tri điền, tự tại, chan hòa với thiên nhiên => tranh ảnh tứ bình về cuộc sống thường ngày thanh đạm tuy nhiên cao quý của bậc danh nho.

Qua 2 câu thơ bên trên thể hiện rõ ràng ý kiến sinh sống thuận theo đòi bất ngờ, tận hưởng những đồ ăn sẵn với điểm thôn quê ko nên mẹo cầu, tranh giành đoạt

=> Triết lý sinh sống nhàn: Sống thuận theo đòi tự động nhiên

2. Vẻ đẹp nhất nhân cách

Hai câu 3 và 4

“Ta đần tao dò xét điểm vắng tanh vẻ
Người ranh người cho tới chao lao xao.”

Nghệ thuật đối lập: được dùng 3 phiên “ta – người” “dại – khôn” “nơi vắng tanh – vùng lao xao”
Nghệ thuật ẩn dụ: “nơi vắng tanh – vùng lao xao”

=> Quan niệm:

Dại là “tìm điểm vắng tanh vẻ” với vạn vật thiên nhiên yên bình, trong sáng và cũng đó là điểm linh hồn được thư giãn, khoan thai được là chủ yếu mình; điểm phía trên tưởng là đần tuy nhiên là ranh.
Khôn là “chốn lao xao” điểm cửa ngõ quyền lợi danh, tất bật, tranh giành đoạt địa vị; điểm phía trên tưởng là ranh tuy nhiên là đần.

=> Nhân cơ hội sáng sủa ngời ở trong phòng văn: ko ham vinh danh phú quý, ko quí tranh giành dành riêng quyền hạn vị thế, ham muốn sinh sống thanh tịnh mang đến linh hồn ở điểm vắng tanh, hòa phù hợp với thiên nhiên

Hai câu thơ thể hiện nay triết lí sinh sống của bậc trí giả: tìm đến điểm vạn vật thiên nhiên yên tĩnh tĩnh để lưu lại cao quý, trong sáng mang đến tâm hồn

=> Triết lý sinh sống nhàn: Thoát ngoài vong danh lợi

Hai câu 7 và 8

“Rượu cho tới nơi bắt đầu cây tao tiếp tục uống
Nhìn coi phú quý tựa nằm mê.”

Hình hình ảnh “uống rượu nơi bắt đầu cây” : thú tiêu diêu của bậc thức giả => ánh nhìn tỏ tường, tìm tới say chẳng qua chuyện là tỉnh
Mượn kỳ tích Thuần Vu Phần (Trung Quốc): công danh sự nghiệp, phú quý tựa chiêm bao => triết lí nhân sinh “Phú quý tựa chiêm bao”. Nhà thơ nhận định rằng công danh sự nghiệp phú quý đơn thuần giấc nằm mê, nhân cơ hội mới nhất còn là một mãi mãi

=> Một bậc thức fake với trí tuệ vô nằm trong tươi tỉnh, uyên rạm. Hai câu thơ có mức giá trị tổng kết lối sinh sống “nhàn” bên cạnh đó chứa đựng, răn dạy dỗ kín mít và nhẹ dịu.

Với thi sĩ, loại ranh của những người cao quý là con quay sườn lưng lại với lợi danh vì thế lợi danh chỉ là một trong “giấc chiêm bao”. Trí tuệ này đã nâng lên nhân phương pháp để thi sĩ kể từ vứt “chốn lao xao” tuy nhiên dò xét “nơi vắng tanh vẻ”, điểm tĩnh bên trên linh hồn ở vùng đồng quê.
=> Triết lý sinh sống nhàn: Coi thông thường công danh sự nghiệp, phú quý

III. Tổng kết

1. Nội dung

Khẳng toan ý niệm sinh sống “nhàn”: hòa phù hợp với bất ngờ, lưu giữ cốt cơ hội cao quý, ko màng lợi danh.
Khẳng toan vẻ đẹp nhất nhân cơ hội và trí tuệ ở trong phòng thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm.

2. Nghệ thuật

Từ ngữ, hình hình ảnh bất ngờ, mộc mạc.
Sử dụng đạt hiệu suất cao nghệ thuật: Đối, điệp, kỳ tích thực hiện việt hóa thơ Đường
Giọng thơ nhẹ dịu hóm hỉnh

Liên hệ cho tới một trong những phần tử loài người tân tiến với cuộc sống thường ngày xô người tình, đuổi theo số nhộn nhịp tuy nhiên gạt bỏ tổn thất những độ quý hiếm thanh thản, cốt lõi của cuộc sống.

Hy vọng với nội dung bài viết kèm cặp đoạn phim giảng dạy dỗ của Thầy Phạm Hữu Cường (giáo viên môn Ngữ văn bên trên Hệ thống Giáo dục đào tạo HOCMAI) về Bài thơ Nhàn sẽ hỗ trợ ích cho những em nhập quy trình học tập môn văn lớp 10.